कारले हे भारतातील एक महत्त्वाचे भाजीपाला पीक आहे जे औषधी आणि पौष्टिक गुणधर्मासाठी ओळखले जाते. मधुमेहाचे व्यवस्थापन, रक्त आणि यकृताचे डिटॉक्सिफिकेशन, रोगप्रतिकारशक्ती वाढण्यास मदत होते. भारतात कारले क्षेत्र 107 हजार हेक्टर असून दरवर्षी 1.30 दशलक्ष टन उत्पादन होते.
1. लागवडीसाठी 2-3 वेळा नांगरणी करून जमीन मशागत करावी आणि त्यानंतर आडवी मशागत करावी.
2. शिफारस केलेल्या अंतरावर (2-2.5 मीटर) 30-40 सें.मी. रुंदीचे वाफे तयार करावे .
वाफे (फरोच्या) एका बाजूला कड/बेड तयार करा.
कारले पीक कमकुवत असल्याने त्याच्या वाढीसाठी आधार आवश्यक असतो. आधारावर असलेली झाडे 6-7 महिने उत्पादन देत राहतात, 3-4 महिने जास्त उत्पादन जमिनीवर वाढतात अश्या वेलींचा जमिनीच्या थेट संपर्कात येत नसल्याने कीड आणि रोगांचा प्रादुर्भाव कमी असतो. कारले पीक, लागवड 2.5 x 1 मीटर अंतरावर केली जाते. 2.5 मीटर अंतरावर साऱ्या केल्या जातात आणि 5-6 मीटर अंतरावर सिंचन टाकले जातात. लाकडी खांब (उंची 3 मीटर) 5 मीटर अंतरावर पर्यायी चरांच्या दोन्ही टोकांवर पिच केले जातात. हे खांब तारांनी जोडलेले आहेत.
तारांचे जाळे तयार करण्यासाठी 45 सेंटीमीटर अंतरावर बांधलेल्या क्रॉस वायर्सने साऱ्याच्या बाजूच्या तारा जोडल्या जातात. बिया 1 मीटरच्या अंतरावर टाकल्या जातात आणि मातीने हलके झाकल्या जातात. वेलींची उंची गाठण्यासाठी सुमारे 1.5-2 महिने लागतात, त्यामुळे वाढीच्या सुरुवातीच्या काळात वेल मोठे होईपर्यंत दोरीच्या सहाय्याने बांधले जातात. एकदा का वेली उंचीवर पोहोचल्या की, नवीन वेळी मागून आणखी येतात.
उन्हाळी हंगाम-फेब्रुवारी-मार्च
खरीप हंगाम-जून-जुलै
बियाणे 2-3 किलो / एकर.
बियांची लागवड कड्याच्या बाजूला किंवा चाऱ्याच्या बाजूने केले जाते
शेत तणमुक्त ठेवण्यासाठी या अवस्थेत एकदा हाताने खुरपणी करावी.
१. रोपांच्या टप्प्यावर लाल भोपळ्याच्या भुंग्याचे आणि पान खाण अळी सारख्या किडींच्या प्रादुर्भावाचे निरीक्षण करा आणि शिफारस केलेले किटकनाशकांची फवारणी करा.
२. लाल भोपळ्याच्या भुंग्यासाठी सायंट्रानिलिप्रल @ २ मिली/लिटर फवारणी करा.
फवारणीपूर्वी , वेगवेगळ्या पिकांमध्ये योग्य वापरासाठी उत्पादन लेबल तपासा.
१. पांढरी माशी, मावा आणि तुडतुडे यांसारख्या रस शोषक किडींचा प्रादुर्भाव तपासा आणि शिफारस केलेल्या कीटकनाशकांची फवारणी करा.
२. भाज्यांमध्ये पांढऱ्या माशी आणि मावा यांसारख्या रस शोषक किडींच्या नियंत्रणासाठी, सॉलोमन @ २०० मिली/एकर २०० लिटर पाण्यातून फवारणी करा.
वापरण्यापूर्वी, वेगवेगळ्या पिकांमध्ये योग्य वापरासाठी उत्पादन लेबल तपासा.
१. लालकोळी, पांढरी माशी आणि काकडीची फळमाशी यांसारख्या किडींचा प्रादुर्भाव तपासा आणि शिफारस केलेले कीटकनाशके फवारणी करा.
२. भाज्यांमध्ये पांढरी माशी आणि काकडीची फळ माशी यांच्या चांगल्या नियंत्रणासाठी, अनुक्रमे ओबेरॉन आणि अलांटो फवारणी करा.
३. काकडीचीफळ माशी व्यवस्थापित करण्यासाठी, आमिष तयार करा आणि उभे क्युल्युअर सापळे वापरा.
लागवड करण्यापूर्वी, वेगवेगळ्या पिकांमध्ये योग्य वापरासाठी उत्पादन लेबल तपासा.
कमतरतेची कोणतीही लक्षणे दिसल्यास त्या विशिष्ट अन्नद्रव्यांची फवारणी करता येते.
1. कारल्यामध्ये बोरॉनच्या कमतरतेचे लक्षण
2. कारल्यामध्ये सल्फरच्या कमतरतेचे लक्षण
3. कारल्यामध्ये लोहाच्या कमतरतेचे लक्षण
4. कारल्यामध्ये मॅग्नेशियमच्या कमतरतेचे लक्षण
5. कारल्यामध्ये मॅंगनीजच्या कमतरतेचे लक्षण
6. कारल्यामध्ये झिंकच्या कमतरतेचे लक्षण
अल्टरनेरिया पानांचे ठिपके, डाऊनी मिल्ड्यू आणि भुरी पावडरी मिल्ड्यूचे पाहणी आणि व्यवस्थापन
१. अल्टरनेरिया पानांचे ठिपके, डाऊनी मिल्ड्यू आणि भुरी पावडरी मिल्ड्यू रोगांच्या प्रादुर्भावाचे निरीक्षण करा आणि शिफारस केलेल्या बुरशीनाशकांची फवारणी करा.
२. भाज्यांमध्ये डाऊनी मिल्ड्यूच्या चांगल्या नियंत्रणासाठी २०० लिटर पाण्यातून इन्फिनिटो @ ६०० मिली/एकर फवारणी करा.
३. भाज्यांमध्ये भुरीवरील बुरशीच्या नियंत्रणासाठी सुरुवातीच्या काळात नॅटिवो @ १२० ग्रॅम/एकर वापरा, त्यानंतर फळधारणेच्या अवस्थेत २०० मिली पाण्यातून लुना एक्सपिरियन्स @ २०० मिली/एकर वापरा.
४. भाज्यांमध्ये अल्टरनेरिया पानांचे ठिपके असलेल्या डागांच्या चांगल्या नियंत्रणासाठी, बुओनोसची फवारणी करा.
५. बिटलगॉर्ड यलो मोझॅक व्हायरस रोग (BGYMV), पांढऱ्या माशीमुळे पसरतो. भाज्यांमधील पांढऱ्या माश्या आणि मावा यांसारख्या रस शोषक किडींचा नियंत्रणासाठी, सॉलोमन @ २०० मिली/एकर २०० लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करा.
रसायने वापरण्यापूर्वी, कृपया वेगवेगळ्या पिकांमध्ये योग्य वापरासाठी उत्पादन लेबल तपासा.
1. पहिली काढणी हंगामानुसार 55-60 दिवसा नंतर सुरू होते.
२-३ दिवसांच्या अंतराने काढणी केली जाते.
2. फळांचे वर्गीकरण त्याच्या आकारानुसार व रंगानुसार केले जाते.
3. लहान मान असलेल्या लांब हिरव्या फळांना बाजारात प्राधान्य दिले जाते.
4. कापणी केलेला माल ठेवण्यासाठी प्लॅस्टिकक्रेट, बांबूच्या टोपल्या किंवा प्लॅस्टिकशीटने बांधलेल्या लाकडी पेट्यांचा वापर केला जातो.
5. वाहतूक करण्यापूर्वी माल छायादार किंवा थंड ठिकाणी हलविला जातो.
हा लेख वाचल्याबद्दल धन्यवाद, आम्हाला आशा आहे की तुम्ही लेख आवडण्यासाठी ♡ आयकॉनवर क्लिक केले असेल आणि आता तो तुमच्या मित्र आणि कुटुंबासह शेअर करा!