દર વર્ષે ફૂલોની માંગ ઝડપથી વધી રહી છે. ભારતમાં ખાસ કરીને પૂજા, તહેવારો અને અન્ય કાર્યક્રમોમાં શણગાર માટે ફૂલોનો ઉપયોગ વધી રહ્યો છે.અને ફૂલોના પાકને શાકભાજીની જેમ રોકડિયો પાક ગણવામાં આવે છે, કારણ કે તે ઓછા સમયમાં અને ઓછા ખર્ચમાં વધુ નફો કમાઈ શકે છે.આજકાલ મુખ્ય ફૂલો ગુલાબ, કમળ, ગલગોટા, ગુજરી, લીલી, ટ્યુરોઝ જેવા ફૂલો છે જેની માંગ ક્યારેય ઘટતી નથી.આ ફૂલોની ખેતીમાંથી સારો અને રોજિંદો નફો મેળવી શકાય છે, કારણ કે ફૂલોનો સંગ્રહ કરી શકાતો નથી, તેથી છોડમાંથી તોડીને ફૂલોને વહેલામાં વહેલી તકે વેચવું વધુ સારું છે. પરંતુ ફૂલોની ખેતી શરૂ કરતા પહેલા, વિવિધ ફૂલો વિશે માહિતી મેળવવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને તમારા નજીકના બજારમાં કયા ફૂલની કેટલી માંગ છે અને બજાર કિંમત શું છે.

ફૂલોની ખેતી બે રીતે કરવામાં આવે છે, પ્રથમ જેમાં ફૂલોના છોડને અન્ય પાકોની જેમ ખુલ્લા ખેતરમાં વાવવામાં આવે છે અને બીજી સંરક્ષિત ખેતીની તકનીક જેમાં છોડ અથવા પાક માટે કૃત્રિમ રીતે આવું વાતાવરણ (પોલીહાઉસ) બનાવવામાં આવે છે. જેનો ફાયદો પાક અને ખેડૂતને થાય છે. તો ચાલો આજે અમે તમને ગલગોટાની ખેતી વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપીએ." કૃષિ નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ, તમે શિયાળા, ઉનાળો અને વરસાદની ઋતુમાં ગમે ત્યારે ગલગોટાની ખેતી કરી શકો છો, ગલગોટાની ખેતી મુખ્યત્વે ઠંડીની ઋતુમાં કરવામાં આવે છે. એ પણ સાચું છે કે ચોમાસું, શિયાળો અને ઉનાળો એમ ત્રણેય ઋતુઓમાં તેની ખેતી થાય છે.

1 આફ્રિકન ગલગોટા:- તેના ફૂલો મોટા, ગાઢ પીળા, સોનેરી પીળાથી નારંગી રંગના હોય છે જે આખા વર્ષ દરમિયાન ફૂલો આપે છે, આ વાવણી પછી 90-100 દિવસમાં ફૂલો આપવાનું શરૂ કરે છે. અને છોડની ઊંચાઈ 75-85 સે.મી. સુધી થાય છે. 2 ફ્રેન્ચ ગલગોટા:- ફ્રેન્ચ ગલગોટા બીજ વાવ્યાના 75-85 દિવસ પછી ફૂલ આવવાનું શરૂ કરે છે, તેના છોડ ઘણી શાખાઓ સાથે લગભગ 1 મીટર ઉંચા હોય છે, તેના ફૂલો ગોળાકાર હોય છે, જેમાં ઘણી પાંખડીઓ હોય છે અને પીળા અને નારંગી રંગના હોય છે. મોટા ફૂલોનો વ્યાસ 7-8 સે.મી. સુધી થાય છે.

3 પૂસા નારંગી:- આ જાત વાવેતરના 123-136 દિવસે ફૂલો આપવાનું શરૂ કરે છે, ફૂલનો રંગ લાલ નારંગી અને લંબાઈ 7 થી 8 સે.મી.અને ઉપજ પ્રતિ હેક્ટર 35 મી. ટન સુધી થાયે છે. 4 પુસા બસંતી :-આ જાત 135 થી 145 દિવસમાં તૈયાર થઈ જાય છે. ફૂલનો રંગ પીળો હોવે છે, અને તેનો વ્યાસ 6 થી 9 સેન્ટિમીટર સુધી રહે છે.

ગલગોટાની ખેતી વિવિધ પ્રકારની જમીનમાં કરી શકાય છે પરંતુ 7.0 થી 7.6 ની વચ્ચે પીએચ મૂલ્ય ધરાવતી સારી રીતે નિકાલવાળી લોમી જમીન ઉત્પાદન માટે સારી માનવામાં આવે છે. જમીન તૈયાર કરતી વખતે ઊંડી ખેડ કરો અને ખેડતી વખતે 15-20 ટન સડેલું ગાયનું છાણ અથવા ખાતર જમીનમાં ભેળવીને ખેતરનું લેવલ બનાવો. ખેતરમાં હેક્ટર દીઠ છ થેલી યુરિયા, 10 થેલી સિંગલ સુપર ફોસ્ફેટ અને ત્રણ થેલી પોટાશ મિક્સ કરો. યુરિયાને ત્રણ સરખા ભાગોમાં વિભાજીત કરીને સિંગલ સુપર ફોસ્ફેટ અને પોટાશનો પુરો જથ્થો રોપણી વખતે આપવો. પ્રત્યારોપણના 30 અને 45 દિવસ પછી છોડની આસપાસની હરોળ વચ્ચે યુરિયાનો બીજો અને ત્રીજો ડોઝ આપો. મહેરબાની કરીને નોંધ કરો કે તેની ખેતી માટે સૂર્યપ્રકાશ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ખેડૂતોએ જમીનની ગુણવત્તા અને ઉત્પાદન વધારવા માટે રાસાયણિક ખાતરોની જગ્યાએ એઝોટોબેક્ટર, એઝોસ્પીરીલમ વગેરે જેવા જૈવિક ખાતરોનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. જૈવિક ખાતરના ઉપયોગથી ખર્ચમાં પણ ઘટાડો થાય છે. જો તમે પહેલીવાર બગીચો તૈયાર કરી રહ્યા હો, તો બીજને બદલે નર્સરીમાંથી તૈયાર કરેલા છોડ રોપવા વધુ સારું છે.

જો કે, ખેડૂતો છોડની નર્સરી પોતે પણ તૈયાર કરી શકે છે; એક એકર જમીન માટે લગભગ 600-800 ગ્રામ બીજની જરૂર પડે છે. જેની કિંમત 100 થી 1500 રૂપિયા પ્રતિ પેકેટ છે, તેની વાવણી જૂનના મધ્યથી જુલાઈના મધ્યમાં વરસાદની મોસમમાં કરવી જોઈએ.શિયાળામાં, તેની વાવણી મધ્ય સપ્ટેમ્બરથી મધ્ય ઓક્ટોબર સુધી પૂર્ણ થવી જોઈએ. 3x1 મીટરના કદના નર્સરી બેડ તૈયાર કરો અથવા ટ્રેનો ઉપયોગ કરો,જેમાં ગાયનું છાણ, ખાતર અને માટી કે કોકો પીટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. બીજને અંકુરિત થવામાં લગભગ 5 થી 10 દિવસનો સમય લાગે છે અને 15 થી 20 દિવસમાં છોડ રોપવા માટે તૈયાર થઈ જાય છે. પરંતુ જો તમે તૈયાર છોડ ખરીદો તો સમય બચે છે અને તમને તંદુરસ્ત છોડ મળે છે.સામાન્ય રીતે એક છોડની કિંમત 4 થી 10 રૂપિયા હોઈ શકે છે.

આફ્રિકન ગલગોટાની રોપણી સાંજે 45 * 45 સે.મી.ના અંતરે કરવું જોઈએ .એક હેક્ટરમાં વાવેતર માટે 50 થી 60 હજાર છોડની જરૂર પડશે. એ જ રીતે, ફ્રેન્ચ મેરીગોલ્ડને છોડથી પંક્તિ અને પંક્તિથી હરોળમાં 25 * 25 સે.મી.ના અંતરે વાવો. જેમાં હેક્ટર દીઠ દોઢથી બે લાખ છોડની જરૂર પડે છે અને વાવેતર કર્યા બાદ હળવું પિયત કરવું.

સિંચાઈ હવામાન પર આધાર રાખે છે,ગલગોટાના છોડને વધુ ભેજની જરૂર હોતી નથી, જો પાણીની સારી નિકાલ હોય તો ઉનાળામાં 7-8 દિવસના અંતરે અને શિયાળામાં 11-14 દિવસના અંતરે પિયત આપવું જોઈએ. ગલગોટાના છોડની દાંડી નબળી હોય છે, તેથી તેને ટેકો આપવો જરૂરી હોવે છે અને સમયાંતરે માટી ઉમેરવી પણ જરૂરી હોવે છે.

ગલગોટાના પાકમાં વરસાદ અને શિયાળા દરમિયાન નીંદણ એ એક મોટી સમસ્યા છે, જે ઉપજને સીધી અસર કરે છે, તેથી તેને સમયસર હાથ વડે અથવા યોગ્ય નીંદણ નાશકનો ઉપયોગ કરીને નિયંત્રિત કરવું આવશ્યક છે.

જો ગલગોટાના પાકમાં સારી જળ નિકાસની વ્યવસ્થા હોય અને નીંદણનું સમયસર નિયંત્રણ કરવામાં આવે તો જીવાતો અને રોગોની સમસ્યા ઓછી થાય છે. ફૂલોના પાકમાં મેલી બગ ના વધુ સારા નિયંત્રણ માટે, મોવેન્ટો ઓડીનો છંટકાવ કરો. પાકમાં ધૂળ અથવા એફિડનો ઉપદ્રવ થઈ શકે છે, જેના નિયંત્રણ માટે ઓબેરોન અને સોલોમન જેવા જંતુનાશકોનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ગલગોટામાં પાવડરી ફૂગ ઉપજમાં ઘટાડો કરી શકે છે અને તેને નેટિવો અને ત્યારબાદ લુના એક્સપિરિયન્સનો ઉપયોગ કરીને નિયંત્રિત કરી શકાય છે.

ફૂલો સંપૂર્ણ ખીલ્યા પછી લણણી કરવી જોઈએ. ફૂલો તોડવાનો શ્રેષ્ઠ સમય સવાર કે સાંજ છે. ફૂલો તોડતા પહેલા ખેતરમાં હળવું સિંચાઈ કરવી જોઈએ, જેથી ફૂલો તાજા રહે. લણણી પછી, જો શક્ય હોય તો, ફૂલોને કાગળથી ઢાંકી દો જેથી કરીને તેમનો ભેજ ઓછો ન થાય, એક એકરના ખેતરમાં ફૂલોની ઉપજ દર અઠવાડિયે 3 ક્વિન્ટલ સુધીની હોય છે. અને ફૂલોની કિંમત 70-80 રૂપિયા પ્રતિ કિલો સુધી મળે છે, એટલે કે દર અઠવાડિયે 20-25 હજાર રૂપિયા સુધીની આવક મેળવી શકાય છે. જ શાકભાજી સાથે ગલગોટાનો ચકરીકરણ કરે તો સૂત્ર્ક્રમી નું રોકવામાં મદદ કરે છે. ગલગોટાના ઘણા ઔષધીય ગુણો પણ છે, તેથી ઔષધ સંબંધી વ્યવસાય અને સૌંદર્ય ઉત્પાદક કંપનીઓમાં પાકની સારી માંગ રહે છે.

આ લેખ વાંચવા બદલ આભાર, અમને આશા છે કે તમે લેખ પસંદ કરવા માટે ♡ આઇકોન પર ક્લિક કર્યું છે અને આ લેખ તમારા મિત્રો અને પરિવાર સાથે પણ શેર કરશો!